Pobierz Raport w PDF (11MB)

Scenariusz 3:
Kooperatywna homeostaza

Gdańsk mierzy się z częściowymi skutkami zmian klimatu. Odchodząc od modelu kapitalistycznego, przeobraża się w miasto-kooperatywę, w którym nastąpiła pełna demokratyzacja. Cyfrowe dane o mieście są transparentne i dostępne dla wszystkich. Gdańsk w 2070 roku jest skoncentrowany na społeczności, która nim zarządza. Wszystkie decyzje podejmuje się zbiorczo. Specjalne systemy oraz narzędzia głosowania i dyskusji umożliwiają bezpieczne wyrażenie opinii. Mieszkańcy mają siłę sprawczą i realny wpływ na działania miejskie oraz zmiany zachodzące w okolicy. Wpisany w ten układ jest również system reagowania społecznego, szereg niepisanych zasad postępowania (mieszkańcy działają w myśl wizji i uniwersalnych wartości traktowanych jako dobro wspólne).

Miasto jest systemem połączonych, ale autonomicznych dzielnic. Na szeroką skalę wykorzystywana jest technologia blockchain, która umożliwia zarządzanie wirtualnymi elektrowniami. Część żmudnej pracy przejęły roboty i inteligentne technologie. Mieszkańcy mają więcej czasu na realizowanie swoich pasji. Powstają wspólnoty spożywcze i pracownicze. Najpopularniejszym modelem transakcji jest wymiana, a pojęcie kredytu na dobre przestało funkcjonować. W mieście działa autonomiczna technologiczna kooperatywa, w ramach której zbierane są dane o mieszkańcach i ich potrzebach. Jej tworzenie wspiera ruch nauki obywatelskiej, gdzie sami mieszkańcy pomagają gromadzić dane o mieście, ale też uczestniczą w ich analizie i wnioskowaniu. Dzięki temu działania są szyte na miarę i odpowiadają na konkretne potrzeby mieszkańców.

Gdańsk od niedawna jest neutralny klimatycznie. Niepokoje i walki społeczne doprowadziły do przemodelowania strategii opartej dotąd na posiadaniu w strategię wymiany. Miasto rozwija się w myśl koncepcji wsiowienia, czyli koncentracji na budowaniu miast przyjaznych środowisku i społecznie odpowiedzialnych. Wdrażane są m.in. górnictwo miejskie (odzyskiwanie materiałów z przestrzeni miejskiej, np. miedzi i stali z nieużywanej infrastruktury), autonomiczne gospodarstwa domowe, agrihood (integracja rolnictwa z dzielnicami mieszkaniowymi) oraz energetyka wodorowa, słoneczna, wodna i wiatrowa. Jednak w związku z silnym rozwojem innowacji i technologii miejskich zanieczyszczenie cyfrowe staje się kolejnym dużym wyzwaniem. Badania atmosfery (dokonywanie pomiarów cząsteczek powietrza i gazów cieplarnianych), geoinżynieria klimatu i sztuczna modyfikacja pogody są na porządku dziennym. Oceany nawożone są opiłkami żelaza w celu zakwitu fitoplanktonu, a w konsekwencji redukcji gazów cieplarnianych.

Przestało funkcjonować pojęcie własności. Świadomość minionych i nadciągających kryzysów sprawia, że mieszkańcy wolą mieć dostęp do produktów i usług niż je posiadać. Modele subskrypcyjne obowiązują w każdym aspekcie życia – pracy, nauce, zdrowiu, mieszkalnictwie. Dominują kooperatywy mieszkaniowe, czyli miejsca, gdzie pod jednym dachem mieszka grupa osób czy rodzin, wspólnie zarządzając przestrzenią. Mieszkańcy są coraz bardziej elastyczni i szybko adaptują się do zmian. Miasto jest kompaktowe i elastyczne. W zależności od pory dnia, partery budynków pełnią funkcję handlową lub mieszkalną. Budynki często przyjmują także formę mobilnych modułów i mogą być przekształcane w zależności od potrzeb mieszkańców. Zniknął już niemal transport indywidualny. Rozbudowana sieć autonomicznego elektrycznego transportu, który pozwala przemieścić się w dowolną część miasta, napędzana jest zainstalowanym pod ziemią bezprzewodowym systemem elektryfikacji, dzięki któremu baterie pojazdów ładowane są podczas jazdy.

Oś wartości

Oś przedstawia 4 zestawy wartości zdefiniowane na podstawie analizy shift cards. Na osiach znajdują się czynniki napędzające (różnorodnie, innowacyjnie, kolektywnie, elastycznie) oraz hamujące (jednolicie, schematycznie, pojedynczo, zachowawczo). Położenie kropki na osi oznacza charakter danego scenariusza.

Czynniki hamujące Oś natężenia Czynniki napędzające
Jednolicie
Różnorodnie
Schematycznie
Innowacyjnie
Pojedynczo
Kolektywnie
Zachowawczo
Elastycznie

Macierz reakcji

Macierz reakcji przedstawia wybrane shift cards dotyczące danego scenariusza w podziale na 4 kategorie: wspieraj, inspiruj się, obserwuj, hamuj. Ich celem jest zwrócenie uwagi na zmiany, których sygnały widać już dziś, a które stają się częścią przedstawionych scenariuszy.

WSPIERAJ
– implementuj te zjawiska / rozwiązania w swojej strategii

INSPIRUJ SIĘ
– czerp wiedzę z tych zjawisk / rozwiązań

OBSERWUJ
– zwracaj uwagę na te zjawiska / rozwiązania, pamiętaj o nich

HAMUJ
– przeciwdziałaj tym zjawiskom / rozwiązaniom, zapobiegaj im