Pobierz Raport w PDF (11MB)

Shift cards

Karty podzielone zostały na 12 obszarów tematycznych, dotyczących m.in. bezpieczeństwa, klimatu, transportu czy edukacji. Każda z nich zawiera opis wyzwania – sytuacji, przed którą możemy stanąć w ciągu nadchodzących 50 lat – i skłania do refleksji nad potencjalnymi rozwiązaniami przedstawionego problemu. Również takimi, które możemy zacząć wprowadzać już dziś.

Pobierz karty w PDF (11MB)

Spróbuj odpowiedzieć na poniższe pytania i zastanowić się, jak duży jest wpływ miasta na Twoje życie oraz co możesz zrobić, żeby zmieniać je na lepsze już dziś.

Przyjrzyj się jednej karcie z talii. Zastanów się, jaki wpływ opisana zmiana może mieć na:

  • dzielnicę, w której mieszkasz?
  • miasto, w którym mieszkasz?
  • pracę, którą wykonujesz?
  • twoje relacje z najbliższymi?
  • cele, które sobie stawiasz?
  • projekt, który właśnie realizujesz?
  • wartości, które wyznajesz?

Jaki będzie Twój pierwszy krok do zmiany miasta na lepsze?

Przykładowa karta

Tytuł karty

Wyzwanie

Opis wyzwania

Opis karty. Poniżej znajdują się symbole rodzaju karty:

  • społeczna
  • środowiskowa
  • technologiczna
  • ekonomiczno-gospodarcza

0

Uczenie się w kulturze nanosekundy

Edukacja do różnorodności

Wyzwanie

Uczenie się w kulturze nanosekundy

Zmienia się struktura społeczeństw. Mieszkańców edukuje się w zakresie nowych kompetencji społecznych (m.in. otwartości, komunikacji ponad podziałami, elastyczności). Taki model edukacji ma odpowiadać na globalne wyzwania – polaryzację czy kryzys migracyjny.

1

POZA TRADYCYJNYM SYSTEMEM EDUKACJI

Wyzwanie

Uczenie się w kulturze nanosekundy

Edukacja jest procesem nieprzerwanym. Wychodzi poza ramy placówek edukacyjnych. Ludzie stale odnawiają i doskonalą swoje umiejętności. Proces edukacji staje się elastyczny i oparty o doświadczenia – te w świecie fizycznym, jak i wirtualnym.

2

WYCHOWANIE DO INNOWACYJNOŚCI

Wyzwanie

Uczenie się w kulturze nanosekundy

Postęp technologiczny i transformacja cyfrowa wymuszają wdrożenie nowego modelu edukacji, opartego na innowacyjności. Rozwijanie umiejętności miękkich (kreatywność, krytyczne myślenie, ideacja) oraz cyfrowych (z zakresu cyberbezpieczeństwa, wykorzystywania i analizy danych) staje się konieczne ze względu na automatyzację i robotyzację pracy.

3

Bezpieczeństwo w mirror city

AUTONOMIA SZTUCZNEJ INTELIGENCJI

Wyzwanie

bezpieczeństwo w mirror city

Sztuczna inteligencja wkracza w coraz więcej obszarów ludzkiego życia. Wspiera ludzi w optymalizacji ich działań i w podejmowaniu decyzji. W pewnych aspektach przewyższa inteligencję człowieka. Autonomizacja to jeden z kierunków rozwoju tej technologii.

4

NIEUSTANNY NADZÓR MIESZKAŃCÓW

Wyzwanie

bezpieczeństwo w mirror city

Za sprawą kamer i czujników większość przestrzeni (w tym urządzeń i obiektów miejskich) oraz mieszkańców jest nieustannie monitorowana. To zarówno szansa dla szybkiego reagowania na zagrożenia, ale także pierwszy krok do ograniczenia prywatności mieszkańców w przestrzeni miejskiej.

5

ALGORYTMIZACJA ŻYCIA

Wyzwanie

bezpieczeństwo w mirror city

Większością naszych wyborów w sieci rządzą algorytmy. Dostarczają użytkownikowi informacji zgodnych z jego przekonaniami. Bańki informacyjne utrudniają funkcjonowanie w różnorodnych środowiskach w świecie fizycznym. Trudniej jest nam dyskutować, być otwartym na zmiany i opinie innych.

6

Ekonomie napędzane technium

TECHNOFEUDALIZM

Wyzwanie

ekonomie napędzane technium

Wraz z rozwojem społeczeństwa w erze cyfrowej, kapitalistyczny model przestaje być wystarczający, Uwidacznia się zjawisko technofeudalizmu, w który, korporacje i firmy technologiczne funkcjonuj, wedle modelu feudalnego (społeczeństwo jest o, nich zależne i ma tylko pozorny wpływ na zarządzani, swoimi danymi), wkraczając w coraz większy, stopniu w każdy obszar życia.

7

PRACA JAKO DOBRO LUKSUSOWE

Wyzwanie

ekonomie napędzane technium

Postępująca robotyzacja i automatyzacja pracy sprawiają, że maszyny w coraz większym stopniu zastępują ludzi w pracy. W przemyśle wytwórczym są likwidowane miejsca pracy. Państwa rozważają wprowadzenie dochodu podstawowego.

8

EKONOMIA KOOPERATYW

Wyzwanie

ekonomie napędzane technium

W miastach coraz silniejsze staje się zjawisko współdzielenia. Bazuje ono na modelu opartym o dostęp, a nie konieczność posiadania czegoś na własność. Nowymi wyznacznikami wymiany dóbr i transakcji zaczynają być współpraca, lokalność i transparentność.

9

Redefinicja miejskich skorup

MICROLIVING

Wyzwanie

redefinicja miejskich skorup

Ze względu na postępującą urbanizację i wzrost populacji, projektowanie przestrzeni zmierza w kierunku microlivingu. To koncepcja oparta na tworzeniu bardzo małych, ale wysoce funkcjonalnych przestrzeni.

10

ŻYJĄCE BUDYNKI

Wyzwanie

redefinicja miejskich skorup

Wraz ze zmieniającymi się modelami życia mieszkańców, budynki stają się bardziej funkcjonalne i elastyczne. Do ich budowy wykorzystywane są nowe materiały (np. grafen czy materiały organiczne, grzyby, bambus). Żyjące budynki są w stanie dostosowywać się do zmieniających się potrzeb mieszkańców. Dodatkowo, są projektowane w sposób sprzyjający rozwijaniu więzi i interakcji pomiędzy mieszkańcami.

11

KOMPAKTOWE PRZESTRZENIE MIEJSKIE

Wyzwanie

redefinicja miejskich skorup

W związku z dynamiczną urbanizacją, miasta oraz ich poszczególne części muszą stawać się coraz bardziej autonomiczne i kompaktowe. Coraz częściej mają gęstą, kwartałową zabudowę. W myśl koncepcji miasta 15-minutowego, usługi, praca czy szkoła znajdują się w niewielkiej odległości od miejsca zamieszkania danego mieszkańca.

12

ROSNĄCA SUBURBANIZACJA

Wyzwanie

redefinicja miejskich skorup

Mamy dziś do czynienia z tendencją nazywaną rozlewaniem się miast. Jedną z konsekwencji tego zjawiska jest suburbanizacja. To sytuacja, w ramach której więcej osób mieszka poza miastem (w strefach podmiejskich), niż w mieście, a jednocześnie osoby te aktywnie korzystają z miejskiego życia (pracują tam, uczą się, korzystają z usług).

13

Mobilność w erze door to door

AUTOMATYZACJA MOBILNOŚCI

Wyzwanie

mobilność w erze door to door

Automatyzacja mobilności w dużym stopniu wpłynie na zmianę w miejskiej infrastrukturze. Rozbudowanie infrastruktury IoT (Internet of Things – Internet Rzeczy) będzie wspierać szybsze przemieszczanie się. Zmniejszać się będzie liczba stałych przystanków, a nowe, tymczasowe, dostosowywane będą do potrzeb indywidualnych mieszkańców. Komunikacja naziemna zacznie ustępować komunikacji powietrznej.

14

ODWRÓCONA PIRAMIDA MOBILNOŚCI

Wyzwanie

mobilność w erze door to door

W dużych europejskich miastach ulice są zwężane, a chodniki poszerzane. Ograniczony zostaje ruch aut na rzecz wdrażania koncepcji odwróconej piramidy mobilności. Pierwszeństwo w ruchu drogowym zyskują piesi i rowerzyści.

15

NATĘŻENIE RUCHU AUT

Wyzwanie

mobilność w erze door to door

W miastach mamy dziś do czynienia z natężeniem ruchu samochodowego i traktowaniem go jako podstawowego środka transportu w mieście. W obszar mobilności samochodowej inwestowane są ogromne fundusze. W miastach projektowanych dla samochodów trudniej jest wprowadzać elementy zrównoważonej mobilności.

16

Usprawnieni, długowieczni mieszkańcy

UDOSKONALONY CZŁOWIEK

Wyzwanie

usprawnieni, długowieczni mieszkańcy

Ludzie żyją coraz dłużej, mówi się o zjawisku długowieczności. Praca nad technologiami HET (Human Enhancement Technologies – technologie ulepszające ludzi) i edytowaniem genów to krok w kierunku eliminacji wielu chorób, z którymi dziś się zmagamy.

17

MIASTO DOSTĘPNE

Wyzwanie

usprawnieni, długowieczni mieszkańcy

O dobrej jakości przestrzeni miejskich mówi się coraz częściej w kontekście dostępności. Miasto, w tym głównie przestrzenie publiczne, mają odpowiadać na potrzeby zróżnicowanych grup (osób z niepełnosprawnościami, dzieci, kobiet czy zwierząt). Taki rodzaj projektowania wpływa na poczucie bezpieczeństwa (model 8-80, w którym zarówno 8-latkowie i 80-latkowie czują się w mieście bezpiecznie).

18

AGETECH

Wyzwanie

usprawnieni, długowieczni mieszkańcy

Starzejące się społeczeństwo staje się jednym z głównych wyzwań, również dla miast. Rozwój sektora technologii przeciwko starzeniu się (agetech) czy technologii HET (Human Enhancement Technologies – technologie ulepszające ludzi) może wpłynąć na poprawę jakości życia tej grupy w mieście.

19

Wirtualna bliskość i fizyczna samotność w mieście przyszłości

HAPTYCZNE WSPÓŁODCZUWANIE

Wyzwanie

wirtualna bliskość i fizyczna samotność w mieście przyszłości

Rozwój rzeczywistych i wirtualnych środowisk (technologie VR czy AR) oraz technologii haptycznych (ich zadaniem jest multisensoryczne komunikowanie się z użytkownikiem, głównie przez oddziaływanie na zmysł dotyku) umożliwi współodczuwanie w świecie cyfrowym na poziomie podobnym do tego w świecie rzeczywistym. Mówi się o relacjach z robotami i internecie zmysłów, czyli o przenoszeniu możliwości odczuwania zmysłów innych niż wzrok i słuch do świata wirtualnego.

20

PRZYPADKOWOŚĆ KONTAKTÓW

Wyzwanie

wirtualna bliskość i fizyczna samotność w mieście przyszłości

Miasto to przestrzeń wymiany treści społecznych i kulturowych. Wraz z rozwojem technologii, a co za tym idzie mniejszą częstotliwością korzystania z usług w mieście, zmniejsza się poziom wzajemnych interakcji w świecie rzeczywistym. Coraz częściej mówi się o potrzebie ujakościowienia przestrzeni wspólnych i stymulowania mieszkańców do spędzania w nich czasu.

21

ATOMIZACJA ŻYCIA SPOŁECZNEGO

Wyzwanie

wirtualna bliskość i fizyczna samotność w mieście przyszłości

Samotność określana jest jako plaga XXI wieku. Ma to związek z jednej strony ze starzejącym się społeczeństwem i rosnącą liczbą gospodarstw jednoosobowych. Z drugiej, z atomizacją będącą konsekwencją nadmiernego korzystania z technologii, które nie są dziś w stanie umożliwić budowania relacji na tym samym poziomie w świecie wirtualnym, co w świecie fizycznym.

22

Kierowanie miastem w spolaryzowanym społeczeństwie

DEMOKRATYZACJA MIASTA

Wyzwanie

Kierowanie miastem w spolaryzowanym społeczeństwie

W miastach zaczynają być widoczne rozwiązania oparte na demokratyzacji. Polegają one na stałym współdecydowaniu mieszkańców w kwestiach miejskich (składanie wniosków, komentowanie, głosowanie, prowadzenie procesów partycypacyjnych) oraz tworzeniu otwartych narzędzi, w ramach których cyfrowe dane o mieście są transparentne. Wpisany w to jest też cały system reagowania społecznego, niepisanych zasad i praw postępowania.

23

Samowystarczalność miejska

Wyzwanie

Kierowanie miastem w spolaryzowanym społeczeństwie

Samowystarczalność miejska to model, w którym poszczególne obszary miasta stają się coraz bardziej autonomiczne. Mówi się o urban mining (odzysk materiałów, np. miedzi i stali z nieużywanej infrastruktury miejskiej), autonomicznych gospodarstwach domowych, agrihood (intergracja rolnictwa z dzielnicami mieszkaniowymi) czy wymianie energii elektrycznej dzięki technologii blockchain.

24

Obcy i inny w miejskich strukturach mieszkańców

WALKI SPOŁECZNE

Wyzwanie

obcy i inny w miejskich strukturach mieszkańców

Nierówności społeczne mają bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie miast. Podział przestrzeni dla wyższych i niższych klas, silna polaryzacja, silosowość, powodują segregację społeczną i przestrzenną (a co za tym idzie m.in. wykluczenie mieszkaniowe) i mogą doprowadzać do walk społecznych.

25

GRUPY NIEWIDZIALNE

Wyzwanie

obcy i inny w miejskich strukturach mieszkańców

Coraz więcej jest w miastach tzw. niewidzialnych. To grupy osób żyjących na marginesie życia miejskiego, których potrzeby nie są dostrzegane i uwzględniane w ogólnych strategiach. Mowa tu między innymi o imigrantach, osobach wykluczonych cyfrowo, z niepełnosprawnościami.

26

ZMIANY POPULACJI MIAST

Wyzwanie

obcy i inny w miejskich strukturach mieszkańców

Zmienia się struktura populacji w miastach. Rośnie odsetek osób starszych, a spada odsetek dzieci. Mówi się już o pladze bezpłodności. Wciąż rośnie liczba gospodarstw bezdzietnych czy jednoosobowych.

27

Życie miejskie w katastrofie ekologicznej

ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII

Wyzwanie

życie miejskie w katastrofie ekologicznej

Konieczność poszukiwania innych, alternatywnych źródeł energii to ogromne wyzwanie dla miast. Konieczne są rozwiązania zapewniające stały i nieograniczony dostęp do energii pozyskiwanej w sposób jak najbardziej zrównoważony. Rozwija się m.in. energetyka wodorowa, energetyka słoneczna, wodna, wiatrowa. Pojawiają się pomysły wykorzystywania śmieci jako zasobów - w tym także jako paliwa.

28

BŁĘKITNY KRYZYS

Wyzwanie

życie miejskie w katastrofie ekologicznej

Na świecie zmagamy się z niedoborem wody słodkiej. Ma to bezpośredni wpływ m.in. na produkcję i rolnictwo. Jednym z rozwiązań tego problemu może być odsalanie mórz i oceanów. Z kolei wskutek zmian klimatu, miasta – szczególnie te położone przy linii brzegowej – muszą brać pod uwagę ryzyko zalania.

29

NIEEKOLOGICZNE MATERIAŁY

Wyzwanie

życie miejskie w katastrofie ekologicznej

Beton to po wodzie jeden z najczęściej używanych materiałów na świecie. Produkcja cementu odpowiada za 8% światowych emisji co2. Deficyty piasku to istotny problem w branży budowlanej. Mamy do czynienia ze zjawiskiem starzejących się metropolii z nieekologiczną architekturą i infrastrukturą drogową.

30

WSIOWIENIE MIAST

Wyzwanie

życie miejskie w katastrofie ekologicznej

Wsiowienie miast to koncepcja oparta o projektowanie środowiskowe, skoncentrowane na budowaniu miast przyjaznych środowisku i społecznie dpowiedzialnych. W jej ramach dużą uwagę przykłada się także do dzielnic i ich autonomii, a nie do miasta jako jednego, określonego tworu.

31

Kończące się zasoby dla rosnącej populacji mieszkańców

NIEZRÓWNOWAŻONA PRODUKCJA ŻYWNOŚCI

Wyzwanie

kończące się zasoby dla rosnącej populacji mieszkańców

Populacja świata rośnie. Niezrównoważona produkcja i dystrybucja żywności (produkuje się dużo jedzenia kiepskiej jakości, z czego odsetek jest marnowany już na etapie produkcji czy transportu) pogłębiają kryzys klimatyczny. Drożejąca żywność staje się powodem wzrostu niepokojów społecznych.

32

NOWA JAKOŚĆ ŻYWNOŚCI

Wyzwanie

kończące się zasoby dla rosnącej populacji mieszkańców

System produkcji żywności jest niezrównoważony i niewydolny. Produkcja mięsa ma negatywny wpływ na klimat. Poszukuje się alternatywnych źródeł białka. Powraca się do uprawy roślin wcześniej wypartych z procesu naturkulturowania w miastach.

33

Nieograniczone strumienie danych

WIRTUALNE KOPIE ŚWIADOMOŚCI

Wyzwanie

nieograniczone strumienie danych

Granice pomiędzy światem rzeczywistym i wirtualnym są coraz mniej wyraźne. Prace nad technologią Brain-Computer Interface to krok w kierunku reagowania komputerów na ludzkie myśli, ale i przenoszenia świadomości człowieka do komputera i tworzenia jego wirtualnej kopii.

34

INTELIGENTNY DOM

Wyzwanie

nieograniczone strumienie danych

Rozrastająca się infrastruktura IoT (Internet of Things – Internet Rzeczy) umożliwia inteligentne sterowanie urządzeniami domowymi. Część obowiązków domowych wykonywana jest przez inteligentne sprzęty, które coraz częściej zyskują charakter doradcy czy pomocnika.

35

TECHNOLOGIE DLA LUDZKOŚCI

Wyzwanie

nieograniczone strumienie danych

Coraz częściej mówi się o technologiach, które mają wspierać zrównoważone życie w miastach. Koncepcja Solarpunk zakłada wykorzystanie technologii do rozwiązania współczesnych, miejskich problemów, głównie związanych z ekologią i zrównoważonym rozwojem.

36

ELEKTROSMOG

Wyzwanie

nieograniczone strumienie danych

Zanieczyszczenie cyfrowe to rodzaj zanieczyszczenia emitowanego przez korzystanie z technologii. Dotyczy wszystkich rozwiązań napędzanych przez technologie i internet. Wynikiem tego jest także zanieczyszczenie światłem i dźwiękiem. W miastach coraz większą uwagę zwraca się na osoby zmagające się z elektrowrażliwością (nadmierna wrażliwość na pole elektromagnetyczne).

37