Słownik terminów

Starzejące się społeczeństwo staje się jednym z głównych wyzwań, również dla miast. Rozwój sektora technologii przeciwko starzeniu się (agetech) czy technologii ulepszających ludzi (ang. HET – Human Enhancement Technologies) może wpłynąć na poprawę jakości życia najstarszej grupy mieszkańców.

Koncepcja zakładająca tworzenie i prowadzenie dużych przestrzeni uprawnych w mieście. Pozwala na integrację rolnictwa z dzielnicami mieszkaniowymi, częściową autonomię żywnościową miasta przy jednoczesnym wzmacnianiu relacji społecznych.

Hodowla ryb i owoców morza w naturalnych lub sztucznych warunkach wodnych z wykorzystaniem technik zwiększających produkcję powyżej poziomu możliwego do osiągnięcia w środowisku naturalnym.

Sytuacja, w której nasze działania w coraz większym stopniu wspierane są przez wszechobecne algorytmy, które podpowiadają np. co warto obejrzeć, jak się odżywiać, którą trasę wybrać.

Wytrzymały, niezwykle trwały biomateriał wytworzony przez człowieka ze szczepu bakterii. Właściwościami przypomina jedwab pajęczy.

Technologia oparta na zdecentralizowanym łańcuchu bloków, za którego weryfikację odpowiedzialni są wyłącznie użytkownicy. Dzięki temu przechwytywanie danych jest prawie niemożliwe. Blockchain może być wykorzystywany we wszystkich sektorach.

Technologia umożliwiająca stworzenie cyfrowych reprezentacji fizycznej istoty ludzkiej, a co za tym idzie całkowite przeniesienie analogowego mieszkańca do przestrzeni cyfrowej.

Dachy, które charakteryzują się wysokim stopniem refleksyjności: specjalna powłoka umożliwia odbijanie promieni słonecznych i tym samym ogranicza przenikanie ciepła (bądź zimna) do wnętrza budynku.

Narastające konflikty i rozwarstwienie społeczne, zmiany środowiskowe – ale i takie sytuacje jak pandemia – generują coraz wyraźniejszą potrzebę poszukiwania i wdrażania rozwiązań zbudowanych na empatii i współodczuwaniu.

Ekonomia nastawiona na ciągły wzrost gospodarczy, czyli na powiększanie produkcji dóbr konsumpcyjnych i usług.

Rodzaj farm uprawianych pionowo zajmujących znacznie mniej miejsca niż tradycyjne rolnictwo, co wpływa na wydajność przestrzenną. Dzięki częściowo sztucznemu oświetleniu i wykorzystaniu technologii kontroli wzrostu farmy wertykalne są bardziej efektywne.

Mikroorganizmy roślinne żyjące w wodze.

Koncepcja zakładająca sztuczną modyfikację klimatu w celu odwrócenia negatywnych skutków zmian klimatycznych (np. wychwytywanie CO² z atmosfery, zarządzanie promieniowaniem słonecznym poprzez wstrzykiwanie siarczanów do atmosfery czy technologie zapobiegające topnieniu lodowców).

Metoda odzyskiwania surowców wtórnych, np. miedzi i stali z nieużywanej infrastruktury miejskiej. Nazywany też miejską kopalnią.

Materiał o grubości zaledwie jednego atomu posiadający wyjątkowe właściwości: jest wytrzymały, elastyczny, transparentny oraz charakteryzuje się wysokim przewodnictwem cieplnym i elektrycznym.

Rozwój rzeczywistych i wirtualnych środowisk (technologie VR czy AR) oraz technologii haptycznych (komunikujących się z użytkownikami poprzez zmysł dotyku i przy użyciu zmieniających się sił, wibracji i ruchów) prawdopodobnie będzie mógł umożliwić współodczuwanie w świecie cyfrowym na poziomie podobnym do tego w świecie rzeczywistym. Mówi się o relacjach z robotami i internecie zmysłów, czyli o przenoszeniu możliwości odczuwania zmysłów innych niż wzrok i słuch w świat wirtualny.

Alternatywny sposób uprawy roślin, w którym nie wykorzystuje się ziemi, lecz granulat utrzymujący odpowiedni poziom nawodnienia.

Nowy środek transportu tunelowego (pasażerskiego i towarowego) umożliwiający superszybkie przemieszczanie się dzięki aerodynamicznym kapsułom. Planowana osiągalna prędkość Hyperloop ma wynosić ponad 1200 km/h, a sama kapsuła ma pomieścić jednorazowo 16 osób.

Trwają zaawansowane badania nad stworzeniem interfejsu, który umożliwiałby komunikację pomiędzy mózgiem a urządzeniem zewnętrznym. Takie rozwiązanie może całkowicie zmienić nasz sposób komunikacji oraz relację z technologią w przyszłości.

Koncepcja zakładająca, że dzięki podłączeniu do sieci bezprzewodowej urządzenia mogą się ze sobą kontaktować i przekazywać informacje w czasie rzeczywistym, m.in. w celu poprawy doświadczeń użytkownika.

Wielkopowierzchniowe parki roślinne, w których rosną drzewa owocowe i warzywa. Zapewniają otwarty dostęp do świeżej żywności dla mieszkańców.

Koncepcja współmieszkalnictwa oparta na wspólnym (w ramach jednej wspólnoty, np. przyjaciół lub osób o podobnych potrzebach lub wieku) budowaniu i zamieszkiwaniu budynków wielorodzinnych.

Zjawisko, w którym pod wpływem sił i oddziaływań pola magnetycznego i elektromagnetycznego ciało unosi się bez kontaktu z podłożem.

Wielokomórkowe glony, których uprawa przemysłowa daje możliwość wytwarzania biomasy wykorzystywanej jako podstawa produkcji wielu artykułów. Makroglony mogą przyczynić się do zwiększenia samowystarczalności miasta czy dzielnicy w zakresie produkcji żywności i/lub bioenergii.

Stworzone przez człowieka materiały, które imitują procesy zachodzące w przyrodzie.

Koncentracja na relacjach i stopniu powiązań społecznych (i nie tylko) między osobami (oraz nie-ludźmi). Opiera się na etyce troski, która zakłada, że nikt nie jest pozostawiony samemu sobie, a społeczeństwo musi skupiać się przede wszystkim na najsłabszych.

Koncepcja zakładająca stworzenie systemu gospodarowania wodą w mieście, pozwalającego retencjonować (wchłaniać), magazynować i uwalniać ją w odpowiednim czasie np. podczas suszy lub upałów.

Wykorzystanie rozwijanych wciąż technologii z obszaru XR (Extended Reality) do tworzenia świata, w którym wszystko ma swój odpowiednik i reprezentację w świecie cyfrowym.

Koncepcja stawiająca pasażera w centrum doświadczeń, umożliwiając mu zaplanowanie podróży i wybranie najkorzystniejszej trasy składającej się z różnych środków transportu (np. roweru miejskiego, tramwaju, wspólnej taksówki) w ramach jednego kanału cyfrowego (np. aplikacji).

Termin wprowadzony przez antropologa Bruno Latoura, który kwestionuje dualistyczny podział na naturę i kulturę. Latour podkreśla istnienie ciągłego wzajemnego przepływu natury i kultury, wskazując na naturokulturę jako obszar współdziałania i interakcji.

Założenie, że wartość produktów, materiałów i zasobów ma być utrzymywana w gospodarce możliwie jak najdłużej, by w efekcie ograniczyć wytwarzanie odpadów do minimum.

Metoda filtracji polegająca na przepływie wody przez specjalną membranę (pod ciśnieniem), która przepuszcza cząsteczki wody i całkowicie zatrzymuje zanieczyszczenia.

Podejście w projektowaniu miast stawiające w centrum aktywną mobilność (ruch pieszy, rowerowy i transport zbiorowy) przy regularnym ograniczaniu ruchu samochodowego.

Rodzaje zanieczyszczenia przestrzennego spowodowane przedostawaniem się do atmosfery szkodliwych związków chemicznych oraz zanieczyszczenie światłem czy dźwiękiem.

Wizja świata przyszłości, w którym rozwiązania technologiczne wspierają ludzi w stawieniu czoła kluczowym wyzwaniom wynikającym ze zmian klimatu.

Niezwykle lekki metaliczny materiał, którego pory wypełnione są gazem.

Szkło, które przekształca energię słoneczną w energię elektryczną.

Reaktor fuzji jądrowej, która może stać się źródłem najczystszej energii – podczas reakcji fuzji jądrowej wydzielane są ogromne ilości energii bez równoczesnego uwalniania jakichkolwiek gazów cieplarnianych. Reaktor odtwarza reakcje zachodzące w jądrze Słońca.

Koncepcja stworzona przez Kevina Kelly’ego zakładająca, że technologia jest systemem o takiej samej złożoności jak mikroskopijny organizm. Żadna z technologii nie może działać niezależnie. Podobnie jak w przyrodzie, wszystko jest tu ze sobą połączone.

Uprawa roślin w środowisku powietrznym lub aerozolowym, bez użycia gleby.

Nierówności społeczne mają bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie miast. Podział przestrzeni z przeznaczeniem dla wyższych i niższych klas, silna polaryzacja, silosowość powodują segregację społeczną i przestrzenną (a co za tym idzie m.in. wykluczenie mieszkaniowe) i mogą doprowadzać do walk społecznych.

Koncepcja oparta na projektowaniu środowiskowym skoncentrowanym na budowaniu miast przyjaznych środowisku i społecznie odpowiedzialnych. Dużą uwagę przykłada się tu także do rozwoju dzielnic i ich autonomii, nie zaś do miasta jako jednego, określonego tworu.

Pokrycie dachowe, które składa się z warstw umożliwiających na nim uprawę roślin.