Gdańsk Przyszłości
Foresight to metoda strategicznego przewidywania pozwalająca na przygotowanie się do nadchodzących zmian. Perspektywa czasowa przyjęta w ramach naszego badania to 50 lat.
W trakcie kilkumiesięcznego procesu badawczego, w który zaangażowani byli zarówno eksperci, urzędnicy, jak i mieszkanki oraz mieszkańcy Gdańska (w tym społecznicy, artyści i dzieci), zdefiniowaliśmy najważniejsze wyzwania dla miast w skali globalnej, a następnie umieściliśmy je w kontekście Gdańska.
Efektem procesu badawczego są 4 scenariusze przyszłości Gdańska:
- Scenariusz 1: Społecznoczułe technium,
- Scenariusz 2: Pogrążone megapolis,
- Scenariusz 3: Kooperatywna homeostaza
- Scenariusz 4: Błękitna autonomia.
Elementem uzupełniającym scenariusze przyszłości są shift cards, czyli zestaw 37 kart definiujących najważniejsze zmiany, które mogą mieć wpływ na przyszłość miast. Karty ukazują etap przejścia od teraźniejszości do przyszłości. Mają uświadamiać specyfikę przemian zachodzących w miastach oraz pomoc się na nie przygotować.
Eksperci o mieście przyszłości
Scenariusze przyszłości
Scenariusze przyszłości to narzędzie wykorzystywane w zarządzaniu strategicznym, które pozwala lepiej zrozumieć, jak można funkcjonować w danej rzeczywistości.
Wypełnij test i wybierz swoją wizję Gdańska.
Scenariuszy nie należy traktować jako mających się spełnić przepowiedni, ale jako pewną wizję przyszłości, które pozwala zidentyfikować ewentualne szanse i zagrożenia. Mówiąc inaczej – jak przygotować się na ewentualne zmiany, zwłaszcza jeśli są to zmiany nieciągłe (czyli niebędące kontynuacją zjawisk i procesów zachodzących w przeszłości), jak opracować najlepszą strategię działania i jak dojść do konsensusu w przypadku różnicy poglądów.
Uzupełnieniem scenariuszy są dwa elementy: osie wartości oraz macierze reakcji. Osie wartości wskazują na czynniki napędzające (różnorodnie, innowacyjnie, kolektywnie, elastycznie) i hamujące (jednolicie, schematycznie, pojedynczo, zachowawczo) dany scenariusz. Macierze reakcji pokazują z kolei zawarte w scenariuszu shift cards w podziale na cztery kategorie: wspieraj, inspiruj się, obserwuj, hamuj. Ich celem jest zwrócenie uwagi na zmiany, których sygnały widać już dziś, a które stają się częścią przedstawionych scenariuszy.
Scenariusz 1:
Społecznoczułe technium
Gdańsk w 2070 roku to połączenie koncepcji znanego z przeszłości modelu miasta relacyjnego (np. Berlina w latach 80. XX wieku) z technologicznym megapolis. Miasto to napędzają technologie. Poznaj szczegóły Scenariusza 1: Społecznego technium.
Scenariusz 2:
Pogrążone megapolis
Miasto funkcjonuje w warunkach katastrofy klimatycznej. Ekstremalne zjawiska pogodowe, długie susze, ulewne deszcze, huragany i fale upałów stają się codziennością, co wpływa na całą miejską infrastrukturę.
Scenariusz 3:
Kooperatywna homeostaza
Gdańsk mierzy się z częściowymi skutkami zmian klimatu. Odchodząc od modelu kapitalistycznego, przeobraża się w miasto-kooperatywę, w którym nastąpiła pełna demokratyzacja.
Scenariusz 4:
Błękitna autonomia
Ze względu na zagrożenie zalaniem Gdańsk stopniowo przenosi się w głąb lądu. Trwają prace nad innowacjami w zakresie budowania miast pod wodą. Gdańsk dąży do bycia wodnym miastem, autonomicznym energetycznie.
Jak wyglądał proces badawczy?
W ramach badania przeprowadziliśmy:
- 11 wywiadów eksperckich z ekspertkami i ekspertami z zakresu urbanistyki, mieszkalnictwa, innowacji społecznych, kultury i sztuki, antropologii, mobilności, migracji i nowych technologii,
- warsztaty Creative Games z najmłodszymi mieszkańcami Gdańska tworzące bazę pytań o przyszłość,
- Sesję Radykalnego Śnienia o Mieście – poszukiwanie sposobów na radykalne rozwiązania problemów Gdańska z wykorzystaniem przełomowej technologii, pracując w multidyscyplinarnych zespołach projektowych złożonych z mieszkańców, przedstawicieli administracji miejskiej, innowatorów, społeczników, akademików i artystów,
- analizę danych zastanych (desk research).
Oprócz scenariuszy przyszłości przygotowaliśmy także:
- listę 12 wyzwań dla Gdańska
- shift cards, czyli zestaw 37 art definiujących czynniki wpływające na przyszłość miasta.
Shift cards
Elementem podsumowującym proces badań jakościowych są shift cards „Miasto przyszłości” – zestaw 37 kart definiujących najważniejsze czynniki, których zaistnienie może wpłynąć na przyszłość miast.
Zaprojektowaliśmy je tak, by można było z nich korzystać w planowaniu przyszłości na różnych poziomach i w wielu obszarach:
- w tworzeniu strategii miejskich,
- planowaniu rozwoju organizacji,
- opracowywaniu nowych przedsięwzięć biznesowych,
- na warsztatach edukacyjnych i rozwojowych,
- w pracy badawczej i publicystycznej,
ale też samodzielnej refleksji nad wyzwaniami i kreatywnymi projektami. Karty będą wspierać w pracy i inspirować osoby zarządzające miastami, aktywnych mieszkańców, ekspertów, przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, dziennikarzy, projektantów i artystów. Chcemy, aby pomogły zrozumieć przeobrażające się miasta.